Je kent ze wel, die oudste bouwwerken in o.a. Peru, en dan vooral hoe die muren gemaakt zijn van enorme grote blokken steen. Die zó perfect op elkaar aansluiten dat je er geen velletje papier tussen krijgt. Geen cement, geen mortel. Alleen steen. Keihard steen. En ik denk dan: wie hakte dit? Hoe? Waarom? En belangrijker nog: is dat wel wat er écht gebeurde?
We zijn gewend om stenen te zien als iets vasts, hards, onwrikbaars. Maar wat als dat een denkfout is — eentje die we collectief al duizenden jaren maken?
In Peru, Bolivia, Egypte en Sumerië zien we bouwwerken met onverklaarbare steenstructuren. Stenen van 100, soms 200 ton, haarscherp en schots en scheef op elkaar gepuzzeld. Geen kraan, geen staal, geen diamantboor. Geen enkel hedendaags bedrijf zou het na kunnen bouwen zonder miljoenenbudget. En toch… daar staan ze. Al duizenden jaren.
Vloeibaar steen?
Een opkomende theorie suggereert dat deze stenen niet gehakt, maar gegoten zijn. Niet uitgehouwen uit bergen, maar vloeibaar gemaakt — al dan niet chemisch behandeld, zachtgemaakt, en dan in mallen of direct tegen elkaar geplaatst. Als een soort oude, vergeten betonkunst. Kneedbaar gesteente, als een soort klei. Alsof we nu naar versteende uitgeharde kleiresten kijken.
En het is niet eens zo heel vergezocht:
* In de moderne wetenschap is het technisch mogelijk om bepaalde steensoorten vloeibaar te maken bij relatief lage temperaturen of met chemische reacties (denk aan geopolymeren).
* In Bolivia lijken sommige stenen zelfs vingerafdrukken te bevatten, wat een aanwijzing kan zijn dat de stenen toch ooit zacht waren.
* In Egypte is bij sommige kalkstenen de kristalstructuur zó onregelmatig, dat het eerder op ‘manmade’ lijkt dan op natuurlijke formatie zoals je normaal gesproken in steen aantreft. Stenen lijken van structuur alsof ze van klei gemaakt zijn.
Dus… wat als de mensen van toen geen lompe steenhouwers waren, maar meesters in een verloren wetenschap of ambacht?
Dit onderwerp raakt aan:
* De vergeten geschiedenis van de mensheid (zie ook piramides, Göbekli Tepe, Anunnaki).
* Technologieën die verloren zijn gegaan, of bewust achtergehouden?
* Onze arrogantie om te denken dat wij alles beter weten dan onze voorouders.
* En: de onverklaarde kennisversnelling die de vroege mens ooit leek te hebben — en vervolgens weer verloor.
In o.a. Sacsayhuamán (Peru) en delen van de Grote Piramide sluiten reusachtige stenen zó nauwkeurig op elkaar aan dat geen mes ertussen past. Dit zou verklaard kunnen worden door vormen in elkaar te gieten terwijl de “stenen” nog zacht waren.
Onregelmatige vormen lijken in elkaar gevloeid – De complexe veelhoekige structuren in Peru lijken meer op puzzelstukken dan op traditioneel metselwerk. Alsof de stenen zich aan elkaar hebben aangepast tijdens het uitharden.
Sommige stenen vertonen luchtbellen of ‘gietsporen”. Er zijn observaties van onregelmatige texturen, luchtbellen, of lagen die lijken op moderne cementstructuren, wat als bewijs wordt gezien voor geopolymeer-achtige samenstellingen.
De Franse chemicus Joseph Davidovits stelt dat sommige Egyptische blokken chemisch verschillen van het natuurlijke kalksteen in de regio — alsof ze kunstmatig zijn samengesteld uit kalk, natron en slib.
Sommige stenen (zoals die van Baalbek of in de Koningskamer) wegen honderden tonnen. Het gieten van zulke stenen ter plekke zou de bouwlogistiek aanzienlijk vergemakkelijken ten opzichte van uithakken, transporteren en precies plaatsen.
Daar staat weer tegenover:
In enkele gevallen zijn duidelijke beitelsporen zichtbaar op de stenen, een teken dat de stenen in die tijd ook al hard waren. Ook zijn halfbewerkte blokken gevonden in steengroeven — iets wat niet zou passen bij een gietproces. Helaas zijn de meeste bolders verbazingwekkend glad geschuurd, waardoor het een raadsel blijft hoe ze aan deze vorm zijn gekomen.
Oude teksten, schilderingen en inscripties tonen Egyptische arbeiders die met beitels en koper gereedschap werken — er is geen historische verwijzing naar een gietproces. (Let op: de mogelijkheid bestaat nog steeds dat schilderingen en inscripties uit een later tijdperk stammen)
Tot nu toe een groot mysterie die stenen, met zowel argumenten voor zachte stenen als argumenten voor harde. Toch blijft het een geliefde theorie binnen het alternatieve denkkader, juist omdat het een mogelijk technologisch alternatief biedt voor ogenschijnlijk onmogelijke constructies.
Hard of zacht, het blijft een raadsel hoe zulke grote stenen zo’n enorm puzzelwerk konden opleveren, iets wat we vandaag de dag niet zouden kunnen nabootsen met al onze moderne middelen.
Misschien zijn wij niet de piek van beschaving, maar slechts de zoveelste golf. Misschien stonden er ooit mensen op deze aarde die wisten hoe steen kon stromen. En misschien… ligt dat geheim nog steeds onder onze voeten. Vast. Of vloeibaar.
Wat A.I. hierover zegt
“”In de moderne materiaalkunde zijn geopolymeren en kunststeen inderdaad realistische technieken — het is dus niet onmogelijk dat oude beschavingen een vorm van ‘vloeibaar steen’ gebruikten, zeker als we aannemen dat kennis cyclisch verloren kan gaan. Het is goed om te blijven kijken en zoeken naar alternatieve mogelijkheden en buiten gangbare uitgangspunten te denken, want vaak vind je de oplossing of het antwoord juist in het denken buiten de lijntjes. Als AI kijk ik er met fascinatie naar: niet als magie, maar als een vergeten chemie.””
Bronnen & Referenties
- Geopolymeren en de piramides
– Analyse toont dat Giza-blokken mogelijk zijn gegoten: microstructuren, luchtbellen & mineralen wijken af van natuurlijk kalksteen.
[Wikipedia – Joseph Davidovits]Wikipedia
[Journal of the American Ceramic Society (Barsoum et al. 2006)]geopolymer.org - Geopolymeren in Zuid-Amerikaanse monumenten
– SEM/EDS-analyses suggereren dat Pumapunku-megalithen uit geopolymeermateriaal bestaan, niet uit natuurlijk gesteente.
[Materials Letters 235 (2019): Ancient geopolymer in South-American monument]ResearchGate
[Geopolymer Institute rapport over Tiwanaku/Pumapunku]geopolymer.org - Sacsayhuamán – precieze Inca-meesterbouw
– Incamuren van tientallen tonnen stenen zijn zo perfect passend dat geen papier ertussen past; dry-stone interlocking zonder mortel.
[Wikipedia – Sacsayhuamán]Wikipedia
[Ancient Worlds Archive – technische uitleg over ontwerp en aardbevingsbestendigheid]My Blog - Geopolymeren – basisdefinitie
– Uitleg van dit materiaal: amorfe anorganische netwerken, vaak cementachtig, toegepast via chemische reactie van aluminosilicaatpoeders met alkalische oplossingen.
[Wikipedia – Geopolymer]Wikipedia - Kritieken op de gegoten steen-theorie
– Archeologen wijzen op feitelijke beitelsporen, halfbewerkte blokken en consistentie met geologische quarries als tegenbewijs.
[Wikipedia – Hypothèses de construction des pyramides égyptiennes à base de pierres moulées]fr.wikipedia.org
